Trẻ chậm nói có kém thông minh không?

Ngôn ngữ được ví như vỏ bọc tư duy của con người, vì nhờ ngôn ngữ mà đối phương có thể đánh giá được mức độ am hiểu của người nói. Tuy nhiên, hiện nay có khá nhiều trẻ nhỏ gặp tình trạng chậm nói khiến cha mẹ lo lắng cho rằng nguyên nhân là do não chậm phát triển và sợ con mình bị tự kỷ hay kém thông minh. Vậy trẻ chậm nói có kém thông minh không? Nguyên nhân bệnh lý đến từ đâu? Hãy cùng chúng tôi tìm câu trả lời trong bài viết dưới đây.

 

Quá trình phát triển ngôn ngữ bình thường của trẻ sơ sinh

Theo tài liệu y khoa về quá trình phát triển ngôn ngữ của trẻ sau sinh từ các bác sĩ bệnh viện Nhi Đồng như sau:

- Trẻ từ 3–6 tháng: nói được “a”, “ba”, “bà”

- Trẻ từ 6–9 tháng tuổi: nói được “ma ma”, “da da”

- Trẻ từ 9–12 tháng: phá âm được “ê”, “a” và có thể kéo dài thành một chuỗi âm thanh nhưng không rõ từ.

- Trẻ từ 12 - 15 tháng: phát âm như tiết tấu âm nhạc nhằm giữ cho câu chuyện được phát triển.

- Trẻ từ 15-18 tháng: nói được 4 từ, chủ yếu là tên con vật kết hợp với cử chỉ, đưa tay vẫy và chỉ chỏ.

- Trẻ từ 18 tháng đến 2 năm: nhớ được khoảng 25 từ, gọi tên người, chào hỏi, từ chối. 

- Trẻ 2-3 tuổi: Nói rất nhiều, biết từ 50 đến 200 từ, tự nói chuyện khi chơi.

- Trẻ 3-4 tuổi: kiểm soát được cường độ giọng nói, ngữ điệu, thường hỏi cái gì, ở đâu, tại sao, nhắc lời người khác với 6 từ.

Dấu hiệu trẻ chậm nói? 

Chỉ có thể chắc chắn trẻ nhỏ gặp tình trạng chậm nói khi có những triệu chứng bất thường về giọng nói dưới đây:

- Trẻ từ 2 – 14 tuổi: không có dấu hiệu tập nói như ê, a; không phản ứng khi gọi tên; không sử dụng cử chỉ như vẫy tay.

- Trẻ 18 tháng tuổi: bé thích cử chỉ giao tiếp hơn nói chuyện, vốn từ vựng dưới 6 từ và gặp khó khăn khi lặp từ.

- Trẻ 2 tuổi: không thể tự tạo ra câu hoặc cụm từ cùng lúc và chỉ có thể bắt chước lời nói và hành động. 

- Không thể nghe những chỉ dẫn đơn giản.

- Có giọng nói bất thuờng.

 

Vậy trẻ chậm nói có kém thông minh không? 

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, quá trình phát triển ngôn ngữ không quy định trẻ thông minh hay kém thông minh mà dựa vào sự phát triển cả về thể chất và trí tuệ. Chính vì vậy, chậm nói khác với chậm phát triển. 

Có trường hợp như: trẻ chậm nói và chậm biết đi, trẻ chậm nói nhưng phát triển tốt về thể chất nên đối với thắc mắc trẻ chậm nói có kém thông minh không còn phụ thuộc vào quá trình phát triển cụ thể của bé. 

 

Thực tế, hiện nay có khá nhiều trẻ gặp tình trạng chậm nói, nhưng việc bé chậm nói không đồng nghĩa với việc bé chậm phát triển. Đồng thời, cũng không ảnh hưởng quá nhiều đến chỉ số IQ của trẻ. Hơn nữa, một số bé thích cách thể hiện cảm xúc khác nhau như qua hình thể, qua lời nói. Do đó, khi con yêu bị chậm nói mẹ không cần quá lo lắng. Tuy nhiên, vẫn nên đưa bé đi thăm khám nếu tình trạng kéo dài và diễn biến phức tạp. 

Vì sao trẻ bị chậm nói?

Như vậy, đến đây chắc các mẹ đã biết đươc “trẻ chậm nói có kém thông minh không” rồi phải không nào. Do đó, mẹ cần nắm rõ nguyên nhân trẻ chậm nói để có thể khắc phục và giúp bé phát triển ngôn ngữ bình thường. Cụ thể:

- Trẻ gặp các vấn đề về lưỡi hay hàm ếch làm dây hãm ngắn, ảnh hưởng đến cử động của lưỡi.

- Trẻ gặp các vấn đề về thính giác: không thể tiếp nhận thông tin, âm thanh,… từ đó ảnh hưởng đến sự phát triển về ngôn ngữ. 

- Trẻ bị tự kỷ, tăng động làm suy giảm khả năng chú ý và phát triển chậm hơn bạn cùng tuổi.

- Trẻ thường xuyên tiếp xúc với các thiết bị điện tử, ít nói, ảnh hưởng đến khả năng giao tiếp.

 

- Mẹ ít trò chuyện cùng con, khiến bé hạn chế hình thành ngôn ngữ giao tiếp.

- Trẻ bị tổn thương hệ thống thụ cảm giác: khi mang thai, mẹ bầu bị các vấn đề về tâm lý làm tổn thương hệ thống thụ cảm giác của trẻ.

Cách phòng ngừa tình trạng trẻ chậm nói

Để không phải băn khoăn thắc mắc trẻ chậm nói có kém thông minh không, mẹ nên lưu ý một số vấn đề như sau:

- Thường xuyên giao tiếp với trẻ bằng giọng nói và cử chỉ hành động.

- Tập cho trẻ nói những từ vựng quen thuộc trong môi trường sống như: bố, mẹ, bàn, ghế, ăn, uống,…

- Dạy và duy trì thói quen đọc sách cho trẻ từ sớm. 

- Khuyến khích tạo điều kiện cho trẻ giao lưu với bạn cùng tuổi để bé giao tiếp nhiều hơn.

 

Đến đây có thể kết luận vấn đề trẻ chậm nói có kém thông minh không là phải xác định được nguyên nhân mới trả lời chính xác được. Tuy nhiên, chậm nói là một trong những “thiệt thòi” lớn nhất đối với một đứa trẻ trong độ tuổi giao lưu và khám phá thế giới. Đừng để bức tường ấy cản bước của con yêu bố mẹ nhé!